काठमाडौं - बेलपत्र वा बेल पातको हिन्दु संस्कारमा विशेष महत्त्व छ। किनभने ती भगवान शिवलाई चढाइन्छ। धार्मिक महत्वका साथै बेलपत्र स्वास्थ्यका लागि पनि निकै फाइदाजनक छ । यसमा क्याल्सियम र फाइबरका साथै भिटामिन ए, सी, क्याल्सियम, पोटासियम, रिबोफ्लेभिन, फाइबर, र B6, B12, र B1 जस्ता भिटामिन र खनिजहरू रहेका हुन्छन्।
धेरै मानिसहरूलाई थाहा छैन कि बेलको पातले धेरै स्वास्थ्य समस्याहरू हटाउन मद्दत गर्दछ। यसको दैनिक सेवनले पेटसम्बन्धी समस्याबाट मुक्ति मिल्छ । यस बाहेक तिनीहरूले हृदय स्वास्थ्य र कलेजो सुधार गर्न पनि काम गर्दछ।
स्वास्थ्य विशेषज्ञहरूले पनि यो पातलाई दैनिक आहारमा समावेश गर्न सुझाव दिन्छन्। बेलपत्र दिनको कुनै पनि समयमा उपभोग गर्न सकिन्छ। तर, यसलाई खाली पेटमा सेवन गर्नु बढी फाइदाजनक हुन्छ । किनभने यसबाट तपाईले धेरै अनगिन्ती स्वास्थ्य लाभहरू प्राप्त गर्न सक्नुहुन्छ। यसको कारण शरीरले यसमा पाइने पोषक तत्वलाई सजिलै सोस्छ । आउनुहोस्, बिहान खाली पेटमा बेलपत्रा खानु कत्तिको फाइदाजनक हुन्छ र यसले शरीरमा हुने समस्याहरू हटाउन सक्छ ।
बेलपत्र खानुका फाइदाहरु:
रोग प्रतिरोधात्मक क्षमताः स्वस्थ रहनको लागि, शरीरको प्रतिरोधात्मक क्षमता बलियो हुनु धेरै महत्त्वपूर्ण हुन्छ। यदि तपाई बारम्बार बिरामी भइरहनु भएको छ भने तपाईले हरेक बिहान खाली पेटमा बेलपत्र खानुहोस् । बेलपत्रामा भिटामिन सी पाइन्छ जसले रोग प्रतिरोधी क्षमतालाई बलियो बनाउन काम गर्छ । दैनिक खाली पेटमा बेलपत्र खाँदा रुघाखोकीबाट पनि राहत मिल्छ । यसका साथै बारम्बार बिरामी पर्ने समस्या पनि हट्नेछ ।
पेट सम्बन्धी समस्याबाट छुटकारा : बेलपत्रमा प्रशस्त मात्रामा फाइबर हुन्छ। यही कारणले गर्दा यसलाई पेटका लागि फाइदाजनक मानिन्छ । पेटको समस्या छ भने बेलपत्र हरेक बिहान खाली पेटमा खान सक्नुहुन्छ । बेलपत्र दैनिक खाँदा एसिडिटी, ग्यास र अपचको समस्याबाट छुटकारा मिल्छ । यसका साथै कब्जियतको समस्या पनि हट्छ । पायल्स भएकाले खाली पेटमा बेलपत्रा खानु फाइदाजनक साबित हुन्छ । बेलपत्रले पाचन प्रणालीलाई बलियो बनाउन काम गर्छ । यसो गर्दा पेटको सबै समस्याहरु हट्न सकिन्छ ।
मुटुको स्वास्थ्यमा सुधारः बेलपत्रले मुटुलाई स्वस्थ राख्न पनि मद्दत गर्छ। यदि तपाईंले यसलाई हरेक बिहान खाली पेटमा सेवन गर्नुभयो भने, यसले मुटुको स्वास्थ्यमा सुधार ल्याउन सक्छ। बेलपत्रमा एन्टिअक्सिडेन्ट गुण पाइन्छ, जसले मुटुलाई खतरनाक रोगबाट बचाउने काम गर्छ। बेलपत्रा खाँदा मुटु स्वस्थ रहन्छ । हृदयघात र उच्च रक्तचापको जोखिम पनि कम हुन्छ। बेलपत्र दैनिक बिहान खाली पेटमा खाइयो भने मुटु सम्बन्धी रोग लाग्ने खतरा धेरै हदसम्म कम हुन्छ ।
शरीरलाई शीतल राख्छः हरेक बिहान बेलपत्र खाँदा शरीरलाई चिसो राख्न मद्दत गर्छ। वास्तवमा, बेलपत्रको प्रभाव राम्रो छ। यो कारणले गर्दा बेलपत्राको सेवन गर्दा शरीर दिनभर शीतल रहन्छ । गर्मी मौसममा बेलपत्रा खानु बढी फाइदाजनक मानिन्छ । किनकी यसले तपाईंलाई चर्को गर्मीबाट धेरै राहत दिनेछ। यसले मुखमा छालाको समस्या पनि हटाउँछ । यसका लागि बेलपत्र चपाएर खानुपर्छ ।
रगतमा चिनीको मात्राः बेलपत्रा मधुमेह रोगीहरूको लागि पनि धेरै लाभदायक छ। मधुमेहका बिरामीले हरेक बिहान खाली पेटमा बेलपत्राको सेवन गर्न सक्छन् । बेलपत्रामा पाइने फाइबर र अन्य आवश्यक पोषक तत्वले रगतमा चिनीको मात्रा नियन्त्रण गर्न मद्दत गर्छ।
बेलपत्र कसरी सेवन गर्ने ?:
–बेलको पातलाई बिहान खाली पेटमा कासोको रूपमा पिउन सकिन्छ। यसका लागि बेलको पातलाई पानीमा उमालेर छानेर पिउनुपर्छ ।
–बेलपत्रलाई सिधै चपाएर पनि खान सकिन्छ।
–बेलपत्रलाई महमा मिसाएर पनि सेवन गर्न सकिन्छ ।
यसका साथै बेलपत्रको रस सधै एक–एक चम्चा बिहान–बेलुका पिउने गरेमा अजीर्ण, पुरानो आउँ रगत आदि रोग ठीक हुन्छ । यस्तै बेलपत्रको धूलो एक चम्चामा एक चम्चा मह मिसाएर बिहान र बेलुका खाने गरेमा दमको रोग पनि निको हुन्छ ।