काठमाडौं - म्याग्नेसियम सबै जीव जन्तुहरूलगायत मनुष्यको लागि पनि उपयोगी तत्त्व हो। यो मानव शरीरमा पाइने पांच प्रमुख रसायनिक तत्वहरू मध्येको एक हो। मानव शरीरमा यसको ५० प्रतिशत उपस्थिति अस्थिहरू र हड्डिहरूमा हुन्छ। जब कि बांकी ५० प्रतिशत भाग शरीरमा हुने जैविक कियाहरूमा सहभागी रहन्छ।
सबै भिटामिन र खनिजहरू शरीरको लागि आवश्यक हुने गर्दछ। कुनै एकको कमी भएमा रोगको कारण बन्ने गर्दछ। प्रायः खराब जीवनशैली र खानपानका कारण पौष्टिक तत्वको कमी हुन्छ र सबै प्रकारका रोगहरूले हामीलाई घेर्छ। आजकल उच्च रक्तचाप र मधुमेहले धेरै मानिसहरू पिडित भइरहेको छन्। कहिलेकाहीँ शरीरमा म्याग्नेसियम खनिजको कमीको कारण पनि उच्च रक्तचाप र मधुमेह रोग लाग्ने गर्दछ ।
म्याग्नेसियम शरीरको लागि आवश्यक खनिज मध्ये एक हो। जसको कमीलाई हाइपोमाग्नेसिया भनिन्छ। यसको कमीले रक्तचाप र मधुमेह पनि निम्त्याउँछ। गलत खानपान, अव्यवस्थित जीवनशैली, अधिक मात्रामा मदिरा सेवन, मधुमेहको समस्या, तारन्तार वान्ता तथा निरन्तर झाडापखालाका कारण पनि शरीरमा म्याग्नेसियमको कमि हुन्छ ।
म्याग्नेसियम किन महत्त्वपूर्ण छः प्रोटीन र भिटामिन जस्तै, खनिज पनि शरीरका लागि आवश्यक हुन्छ। यसमा म्याग्नेसियम पनि एक हो । म्याग्नेसियमको सहयोगले प्रतिरक्षा प्रणाली बलियो रहन्छ। यसका साथै हड्डी र स्नायु बलियो हुन्छ । साथै, रगत र रक्तचापमा ग्लुकोजको मात्रा नियन्त्रण गर्न म्याग्नेसियम पनि आवश्यक हुन्छ। यसले मुटुको धड्कनलाई स्थिर राख्छ।
म्याग्नेसियमको कमी कसरी पहिचान गर्ने:
–रक्तचाप अक्सर उच्च हुन्छ।
–मुटुको धड्कन अचानक बढ्नु र घट्नु ।
–थकान, शरीरमा कमजोरी।
–श्वासप्रश्वासको समस्या, दम।
–दैनिक काममा समेत तनाव र डिप्रेसनको सिकार हुनु ।
–हड्डी कमजोर रहन्छ र बारम्बार भाँच्ने डर हुन्छ।
यी कुराहरुमा पाइन्छ म्याग्नेसियमः यदि तपाइँ यी सबै समस्याहरूसँग लडिरहनु भएको छ भने तपाइँको आफ्नो आहारमा म्याग्नेसियम युक्त खानेकुराहरु समावेश गर्नुहोस्।
हरियो पत्तेदार तरकारीः म्याग्नेसियमको प्रचुर स्रोतका लागि हरियो साग धेरै लाभदायक हुन्छ। तपाईंले पालक, मेथी, रायो, शलगम वा सलादको पात खान सक्नुहुन्छ।
ड्राई फ्रुट्स र नट्सः चिया बीज, फर्सीको बीउ, आलस, सुकेको खजूर, किसमिस र अन्जीरमा म्याग्नेसियम प्रशस्त हुन्छ। यसका साथै बदाम र काजू पनि म्याग्नेसियमका स्रोत हुन् ।
कुन फलफूल खान: यदि शरीरमा म्याग्नेसियमको कमी छ भने केरा र एभोकाडो खाएमा त्यो तपाईको स्वास्थ्यका लागि निकै राम्रो हुने गर्दछ ।
कुन दाल फाइदाजनक छ: म्याग्नेसियमका स्रोतहरू राजमा सिमीको बीन्स, मटर र सेतो चना खानुपर्दछ। तिनीहरूलाई खाना वा खाजामा समेत समावेश गर्न सक्नुहुनेछ । यसले तपाईको म्याग्नेसियमको कमीलाई पुरा गर्दछ ।