खण्डहरमा परिणत छ कोशी प्रदेश 

खेमराज सापकोटा नेपाल न्यूज बैंक कोशी । कोशी प्रदेश हाल अशान्त र अस्तव्यस्त छ । सोमबार र मंगलबार दुई दिनसम्म चलेको जेनजी पुस्ताको आन्दोलनले यहाँका शहर, गाउँ, बजार, कार्यालय र घरहरूमा अकल्पनीय विनाश मच्चायो ।आन्दोलनले उग्र रुप लिँदा प्रशासनदेखि राजनीति, शिक्षा, न्यायपालिका र सुरक्षा निकायसम्मका संरचना जलेर खरानी बने । प्रदेशका नागरिक आज आफ्नो अस्तित्वलाई नै जोगाउने भयावह परिस्थितिबाट गुज्रिरहेका छन् ।सबैभन्दा बढी क्षति प्रदेशको प्रशासनिक मुटुमा पुगेको छ । मुख्यमन्त्री तथा मन्त्रिपरिषद्को कार्यालय, प्रदेश सभा भवन, उच्च अदालत, जिल्ला प्रशासन कार्यालय लगायतका थलोहरू जलेर खण्डहर बनेका छन् ।यी संरचनाहरू केवल कार्यालय मात्र थिएनन्, प्रदेशको भविष्य तय गर्ने, जनताको आवाज सुन्ने र कानुन निर्माण गर्ने स्थान थिए । अब त्यहाँ केवल जलेको ढुङ्गा, पोलिएका फर्निचर र धुवाँको गन्ध मात्र बाँकी छ ।इटहरी उपमहानगरपालिकाको हालत झन् भयावह छ । आन्दोलनकारीले अख्तियार दुरुपयोग अनुसन्धान आयोगको कार्यालयदेखि इलाका प्रहरी कार्यालयसम्म ध्वस्त बनाए ।प्रशासनिक संरचना ध्वस्त भएपछि शहरमा कानुनको शासन होइन, त्रासको शासन देखिन्छ । प्रहरीलाई असहाय बनाउँदै भीडले हिरासत तोड्दा कैदीबन्दी र अभियुक्त सडकमा निस्किए, जसले सर्वसाधारणमा झन् ठूलो असुरक्षा र भय पैदा गरेको छ । विराटनगर, कोशी प्रदेशको एक मात्र महानगर, अस्तव्यस्त छ । सुन्दरहरैंचा नगरपालिका जलेर पूर्ण रूपमा ध्वस्त भएको छ ।मोरङ, सुनसरी र झापाका दर्जनौं स्थानीय तहका कार्यालयहरू जलेर खरानी बनेका छन् ।  राज्यको सम्पत्ति मात्र होइन, सर्वसाधारणले निर्माण गरेका निजी सम्पत्तिहरू पनि सुरक्षित रहेनन् । भाटभटेनीजस्ता ठूला व्यापारिक संस्थानदेखि सामान्य पसलसम्म आगोको लप्काले निलेको छ ।प्रदेशको पर्यटन सम्भावनालाई उजागर गर्ने उद्देश्यले बनेको दमकस्थित भ्यू टावरसमेत जलेर ध्वस्त भयो ।अब यो प्रदेशले पर्यटनमार्फत उभिन सक्ने सपना पनि खरानीमा परिणत भएको छ । अब यस्ता संरचना निर्माण हुनका लागि दशकौं लाग्ने कुरामा दुईमत नै छैन । राजनीतिक आस्था र ऐतिहासिक स्मृतिका थलोहरू पनि आन्दोलनको रापले बचेका छैनन् । नेपाली कांग्रेसले आफ्नो घर ठानेको विराटनगरस्थित कोइराला निवास अब खण्डहर छ । त्यस्तै नेकपा एमालेको विराटनगरस्थित कार्यालय जलेर खरानी भयो । राजनीतिक दलहरूको घर र कार्यालय जलेपछि यो आन्दोलन केवल राज्य वा सरकारविरुद्ध होइन, सम्पूर्ण लोकतान्त्रिक मूल्य र जनताका आशा–आकांक्षाविरुद्ध पनि भएको अनुभूति भइरहेको छ । प्रदर्शनकारीको आक्रमण नेताहरूको निजी निवाससम्म फैलियो । प्रदेश सरकारका प्रवक्ता तथा आन्तरिक मामिला मन्त्री रेवतिरमण भण्डारी, इटहरीका मेयरसहित विभिन्न स्थानीय तहका प्रमुख–उपप्रमुखका घरमा आगजनी भयो । यसले आन्दोलनको स्वरूपलाई अझै खतरनाक बनायो—निजी जीवनसम्म असुरक्षित भएको सन्देश दियो ।अहिले सडकहरू अस्तव्यस्त छन्, कतिपय पसलहरू बन्द छन्, नागरिकहरू त्रसित छन् । दैनिक जीवन ध्वस्त छ । अभाव, आतंक र अनिश्चितताले कोशी प्रदेशका बासिन्दाको मन–मस्तिष्कलाई थिचिरहेको छ ।मान्छे आफ्नै घरभित्र सुरक्षित छैनन् । कारागारबाट कैदीबन्दी भाग्दा, प्रहरी कमजोर हुँदा नागरिकले ‘अब हाम्रो सुरक्षाको जिम्मा आफैंले लिनुपर्छ’ भन्ने कठोर यथार्थ महसुस गरेका छन् ।
शासकको असक्षमताका कारण इटहरीमा दुई जनाको ज्यान नै गुमेको छ । देश नै शोक पीडामा डुब्दा मुलुुककै एक हिस्सा बनेको कोशी प्रदेशलाई गहिरो चोट परेको छ । विकासका सपनाहरू, जनताका आकांक्षाहरू र राज्यको आधारभूत संरचना—सबै आन्दोलनकारीले लगाएको आगोले खाइदिएको छ । यहाँका जनता शोक, त्रास र निराशाले भरिएका छन् ।प्रदेश अहिले शून्यतामा छ । सरकार अस्तव्यस्त छ । सेना सडकमा छ । जनताले आफ्नो सुरक्षा आफैं गर्नुपर्ने भयावह अवस्था छ । तर अझै पनि यहाँका नागरिकको मनमा एउटा प्रश्न तैरिरहेको छ । ‘के यो विनाशको खरानीबाट पुनः शान्ति, विकास र आशा जन्मन सक्छ ?’ यसको उत्तर यो दशकमा पुरा हुँने छाटकाँट पनि देखिँदैन ।